un sitio de Paulo González Ogando
Paulo González Ogando The Game of Life, en galego O Xogo da Vida, foi unha das grandes contribucións que nos legou o xenial John Horton Conway (1937 – 2020, arrebatóunolo a COVID-19). Dotado dunha mente aguda, enxeñosa e en constante funcionamento, trátase dunha das personalidades máis rechamantes, admirables e influentes non só do século XX, senón de toda a historia das matemáticas. Recomendo encarecidamente a lectura da súa biografía, escrita por Siobhan Roberts. Paga a pena.
Hai pouco lin o último libro de divulgación de Adrián Paenza, Matemática y fascinación (Sudamericana, 2021). Por certo, que Paenza comparte os seus libros -con permiso da Editorial Sudamericana- para uso persoal nesta ligazón. Son recomendables, e se aínda non os coñecedes con eles tedes para unhas cantas horas de entretemento. Nun deles souben deste problema, ao que denominei ‘De accidentes e taxis’.
Durante os anos escolares aprendemos un feixe de criterios de divisibilidade, que permiten decidir dun xeito moi doado se un número dado é divisible ou non por 2, 3, 4, 5, 9, 10 ou 11, sen necesidade de resolver a división. Obviamente, se dispomos dunha calculadora a conclusión é inmediata sen -case- esforzo; estes criterios son útiles na medida en que permiten aforrar cálculos a man por resultaren máis rápidos que completar o algoritmo da división. Iso si, vou avisando xa: esta entrada contén certa cantidade de cálculos con congruencias. Se a vostede se lle fai demasiado costa arriba, pode sen ningún medo prescindir desa parte; quede nese caso coa lectura dos criterios, entenda os exemplos e practique algún máis pola súa conta. Tamén lle ha prestar.
Eu son un deses que di que nesta vida nunca se deixa de aprender. Ou dito doutro xeito: sempre me gustou estudar, entendendo por estudo a aprendizaxe sistemática de novos coñecementos. Moito me presta o esforzo intelectual ao que me obriga aplicarme en entender e aprender. Ben é certo que co paso dos anos a … Ler máis
Habitualmente relacionamos a Napoleón Bonaparte (1769 – 1821, figura 1) cos manuais de Historia, o cal ten todo o sentido do mundo porque se trata dun personaxe histórico de gran relevancia. Como militar e estadista, creo que a súa incidencia no devir dos asuntos europeos do século XIX é innegable. Pero Napoleón e as matemáticas tamén atopan unha vinculación. Son incuestionables os seus éxitos como estratega militar, e en todo caso sería discutible se os seus triunfos poden estar motivados en parte polos seus coñecementos matemáticos, xa que parece ser que entre as súas virtudes estaba o perfecto uso da artillaría e a xenial colocación dos canóns para realizar bombardeos.
É o premio Nobel o máis famoso, e quizais o máis valorado, do mundo enteiro? Non me atrevo a afirmar que si, pero sen dúbida sería un dos cantidatos. Quizais habería que elaborar algunha enquisa ao respecto. Ben mirado, non me parei a mirar se xa existe porque en realidade non é algo que me … Ler máis
No eido da álxebra Emmy Noether (1882 – 1935) pode mirar aos ollos de calquera. De calquera. Remarco: de calquera. É o seu un campo moi teórico, dunha gran abstracción. Con todo, as súas aportacións matemáticas colócana nun lugar destacado da historia desta disciplina. Quizais non no primeirísimo chanzo (o de Arquímedes, Newton, Euler ou Gauss), pero poucas dúbidas teño da súa pertenza ao seguinte. Non pode haber unha monografía de historia da álxebra, por curta que sexa, que non inclúa a Noether: ela marca en gran medida o inicio do desenvolvemento que nos levaría á álxebra moderna que plasmaría o movemento bourbakista, ese que tanto influíu nas matemáticas do século XX que chegou incluso ás aulas de secundaria do noso país. Pero ollo, que sen Noether nunca habería Bourbaki. Emmy Noether, precursora da álxebra moderna.
No próximo mes de maio -o sábado día 20- vaise celebrar o III Día GeoGebra de Galicia. O lugar elixido para tal fin é o IES As Barxas de Moaña. Se che gusta fedellar co GeoGebra, se lle das un uso habitual nas aulas ou se simplemente te consideras principiante e queres seguir aprendendo o … Ler máis
Algo que moito me fascina é o carácter abraiante dos paradoxos. Resultan chocantes, estraños e até incribles. Incluso en ocasións obrigan a que releamos o texto para convencernos de que realmente o que acabamos de ler ten algún sentido. Nas próximas liñas vai vostede ler sobre un deses que ao coñecelo deixa a cabeza abaneando coa impresión. Prepárese para coñecer o paradoxo de Braess.
Si, isto é un blog. Si, xa sei, estamos no ano 2023. Nas redes triunfan YouTube, Twitch, Twitter, Instagram, TikTok e outras polo estilo. E vou eu e comezo cun blog, coma se isto fose 2013 ou 2008. Pero todo ten un porqué. A min o que me gusta é ler, e o que me … Ler máis